Afgelopen maand startte na een jaar voorbereiding het experiment Borg in DreamHûs. Het bedrijf Borg, TNO en Bouwgroep Dijkstra Draisma testen dit jaar een innovatief thermisch buffervat dat ondergronds duurzame energie opslaat in de vorm van warm water. DreamHûs, drie typische jaren 70 woningen op The Green Village op TU Delft Campus, is een gezamenlijk initiatief van het sociaal verhuurbedrijf WoonFriesland, Bouwgroep Dijkstra Draisma, The Green Village en de Bewonersraad Friesland. Het doel hiervan is om betaalbare, gebruikersvriendelijke oplossingen voor verduurzaming van jaren 70 woningen te testen en toe te passen in de praktijk.
Ondergronds thermisch buffervat
Borg test in DreamHûs een prefab, ondergronds warmteopslagsysteem voor woonhuizen. Het systeem slaat warmteoverschot uit duurzame energiebronnen in water op voor later gebruik. Bouwgroep Dijkstra Draisma plaatste een prototype van een Summerheat buffervat – feitelijk een grote piepschuimen doos – onder het terras van één van de DreamHûs woningen. “Opslag van warmte is een belangrijk onderdeel van de transitie naar 100% duurzame energie”, aldus Joost Spanjer van Borg. “Wind- en zonne-energie opwekken is één stap. Maar vraag en aanbod zijn niet altijd op elkaar afgestemd. Soms wekken zonnepanelen en windmolens meer energie op dan we verbruiken. Andersom zijn zon en wind er niet altijd wanneer je energie nodig hebt. Met een buffer kun je een overschot aan – veelal zelf opgewekte – duurzame energie bewaren voor het moment dat je een energiebehoefte hebt. Zo kun je het hele jaar door duurzame energie gebruiken en hou je ook op termijn je energierekening betaalbaar.”
Energiebuffers zijn als concept niet nieuw. Borg onderscheidt zich door betaalbaarheid en een innovatief isolatiesysteem waarmee vrijwel geen energie uit het vat verloren gaat. Op dat systeem heeft Borg octrooi. Spanjer: “Het komende jaar gaan we in DreamHûs in samenwerking met TNO uitgebreid testen en meten. We willen ontdekken of we de verwachte isolatiewaarde bereiken.”
Het hele jaar duurzame en goedkope warmte
Hoe werkt warmteopslag? Bij zonnig weer verwarmen zonnecollectoren op de woning het water in het vat tot 80 graden. Is er weinig zon en wind? Dan levert de warmtebuffer duurzame energie en warmwater voor de woning. De bewoner is op die momenten niet afhankelijk van minder duurzame energiebronnen voor bijvoorbeeld het laten draaien van een warmtepomp. Afhankelijk van de grootte van het vat kan het voor meerdere dagen, gedurende een langere periode, aan warmte vasthouden. Het Summerheat buffervat in het pilotproject in Delft heeft een inhoud van zo’n 3600 liter en een opslagcapaciteit van circa 300kWh.
In vergelijking met andere energieopslagsystemen zoals een thuisbatterij biedt Summerheat veel meer opslagruimte voor hetzelfde geld. Het systeem is bovendien zo ontworpen dat het in serie geproduceerd kan worden. Dat zorgt voor een goede prijs-kwaliteitverhouding.
Borg wordt geplaatst onder de woning of ondergronds in de tuin en neemt dus geen woonruimte in beslag. Het systeem is onderhoudsarm, geeft geen geluidsoverlast en heeft een lange levensduur. De terugverdientijd is op dit moment minder dan tien jaar en dit neemt nog verder af als de prijzen van energie meer variabel worden. Spanjer: “Met het systeem besparen bewoners op hun energierekening en dat merken ze in hun portemonnee. En vooral beperkt deze opslag van duurzame energie de CO2-uitstoot. Met Borg willen we wat dat betreft echt impact maken.”
Voor meer informatie
Contact Willy Spanjer, Project Manager Klimaatadaptieve stad & Duurzaam bouwen & renoveren – willy.spanjer@thegreenvillage.org.
