Meer betrokken bij energie door gamification
De nieuwe energiewet maakt het binnenkort mogelijk om via een tussenpartij energie met je buurman te delen. De verwachting is dat mensen een steeds actievere rol gaan innemen in het energiesysteem. Wat vinden we daar eigenlijk van? ILSA.tech voert het eerste real-life experiment uit in Nederland waarbij consumenten actief hun energie met elkaar delen.
ILSA.tech biedt platformen aan voor kleine en middelgrote duurzame energie-initiatieven. De startup helpt deze initiatieven met het ophalen van geld en de realisatie van het project. Wout Frijters, Product Director bij ILSA.tech, zette samen met Marlies Verschoor van The Green Village een reeks van drie experimenten op om de bereidheid van burgers te testen en hun bestaande platform te perfectioneren.
Actieve rol in de energiemarkt
De rol van de consument op de energiemarkt gaat veranderen, vertelt Wout: “We zijn gewend aan een hele passieve rol als het gaat om energie. Eens per jaar herzie je je energiecontract en daar blijft het bij. De nieuwe energiewet zorgt ervoor dat onze rol als consument groter wordt. Je ziet dat natuurlijk nu al, naast afnemer van energie zijn we soms ook producent. Veel mensen hebben eigen zonnepanelen, of investeren in zonnepanelen elders. Met een experiment op The Green Village wilden we testen hoe mensen dit ervaren. Het is een eerste stap als het gaat om experimenteren met de actieve rol van consumenten in het energiesysteem.” Het platform van ILSA.tech is klaar om de markt op te gaan. Op The Green Village is een laatste test uitgevoerd, om de puntjes op de i te zetten.
Zonnepark The Green Village
Het experiment draaide allemaal om de fictieve energiecoöperatie Zonnepark The Green Village. De coöperatie was misschien fictief, de rest van het experiment en de bijbehorende technologie waren dat niet. Wout legt uit hoe het werkt: “We hebben met Zonnepark The Green Village een zo realistisch mogelijk testproject opgezet. De juridische opzet, de documenten, het platform, de zonnepanelen, alles was zoals het in het echt ook zou zijn. Het doel van het experiment was feedback van gebruikers ophalen om zo het platform nog gebruikersvriendelijker te maken.”
Zonnepark The Green Village bestaat uit een systeem van 83 zonnepanelen en een omvormer. Deze onderdelen zijn allemaal te vinden op het fieldlab. Studenten, bewoners en medewerkers van The Green Village namen deel aan het experiment en investeerden in het project. Wout: “ “Door obligaties uit te geven werd de financiering van de zonnepanelen en de omvormer opgehaald. De deelnemers kregen een wisselende rente, gebaseerd op de energieproductie van hun stukje aandeel in het park.”
Handelen in zonne-energie
Het experiment van ILSA.tech bestond uit drie momenten waarop deelnemers bij elkaar kwamen. Tijdens de eerste sessie werden de deelnemers onderdeel van het platform en kochten zich in het Zonnepark in. Door de koppeling met de zonnepanelen konden deelnemers in de periode erna zien wat de opgewekte zonne-energie hen had opgeleverd. De energieproductie werd naar rato verdeeld over aandeelhouders in het Zonnepark.
Het tweede deel van het experiment vond enkele weken later plaats. Deze keer kregen de deelnemers de eerste uitbetaling. Ze kregen de mogelijkheid om onderling hun aandeel in het zonnepark te verhandelen, vergroten of verkleinen of er helemaal uit te stappen. Wout: “Omdat we geen opdrachten hadden meegegeven aan de deelnemers, enkel de vraag om met elkaar te gaan handelen, kwamen er hele bijzondere resultaten uit. Ongewoon gedrag waar we geen rekening mee hadden gehouden, maar daarom juist extra interessant omdat ze de grenzen van het platform opzochten.”
Gamification
Tijdens een serious game in deel drie van het experiment kreeg iedere deelnemer een rol toebedeeld, met de opdracht om in energie te gaan handelen. Hierbij werd iedere door de zonnepanelen gegenereerde kilowattuur uitgegeven als token. Wout licht de rollen van de deelnemers toe: “Sommige deelnemers gingen zogenaamd met vakantie en hadden een overschot aan energie om te verkopen. Anderen kregen bezoek van familie met een elektrische auto, of organiseerden een feestje waardoor ze meer energie nodig hadden dan normaal. Zij wilden dus extra energie inkopen tegen een gunstig tarief en het liefst groen.”
Invloed op eigen energie
Na afloop van het experiment vulden de deelnemers een enquête in. “Uit de survey kwam naar voren dat deelnemers bereid zijn om een actieve rol aan te nemen als het gaat om energie”, gaat Wout verder. “Vijftig procent van de deelnemers wil wekelijks invloed hebben op hoe hun energie verdeeld en verhandeld moet worden. Maar liefst twintig procent wil dat dagelijks. Dat was een hele interessante les.”
Het experiment testte ook energiebewustzijn van deelnemers. Wout: “Het energiesysteem is heel complex. Vanwege de transitie willen we dat mensen bewuster omgaan met hun energie. Het goed kunnen uitleggen en tastbaar maken is heel belangrijk. We hebben de deelnemers gevraagd van welk experiment ze het meeste hebben geleerd. Dat bleek het laatste experiment te zijn, de serious game.” Marlies vult aan: “Wat aantoont dat gamification een goed middel kan zijn om bewustzijn te creëren en meer kennis bij te brengen.”
De ideale basis
Wout en Marlies zijn het eens: ILSA.tech en The Green Village hebben samen een ideale basis gelegd voor experimenten op het gebied van gedragsbeïnvloeding in de energiesector. Wout: “Dit is een open uitnodiging aan de energiesector: kom met ons experimenteren! Hoe kunnen we mensen motiveren? Of stimuleren om het juiste gedrag te tonen, bijvoorbeeld om de wasmachine aan te zetten als de wind waait? Door de ervaring die we inmiddels hebben opgedaan kunnen we helpen om dit soort experimenten op te zetten.”
Marlies vult aan: “Op The Green Village hebben we 13 bewoners. Zij geven regelmatig feedback op innovaties als gebruiker, maar nooit zo intensief als tijdens dit experiment. Ook op dit punt leren we in ons fieldlab en proberen we de bewoners steeds beter mee te nemen in alle experimenten. Wat gebeurt er allemaal in hun kleine dorpje? Het is nogal wat om op een fieldlab te wonen en allerlei nieuwe innovaties in je huis te krijgen. Het was heel leerzaam om bewoners en medewerkers actief te betrekken bij dit experiment. Het enthousiasme was zo groot, dat smaakt naar meer.”
Ameland
ILSA.tech heeft naast dit experiment niet stilgezeten. Op Ameland voeren ze een project uit waar ze bewoners betrekken bij een zonnepark van drie megawatt. Wout: “Het doel is om iedere Amelander, dus zo’n 3000 mensen in totaal, mee te laten doen in dit project.”
Daarnaast ligt de focus op kleine en middelgrote initiatieven: “We denken dat we de meeste waarde kunnen toevoegen aan bijvoorbeeld bedrijventerreinen, sportverenigingen en energiecorporaties. We willen meer projecten zoals deze uitvoeren, op grotere schaal en met veel verschillende deelnemers. Zo leren we steeds beter hoe we mensen kunnen betrekken bij de energietransitie en duurzame projecten in hun omgeving.”
Voor meer informatie over ILSA.tech of de experimenten, neem contact op via wout@ilsa.tech of bezoek de website www.ilsa.tech.
