Circulaire Garage
Om te komen tot een duurzaam gebouwde omgeving is het essentieel dat we de circulariteit van bestaande gebouwen vergroten. Een manier is het verlengen van de levensduur van die bestaande gebouwen door ze elders een bestemming te geven. In The Green Village in Delft gingen verschillende partijen het experiment aan om juist dat te doen en verplaatsten ze een gehele garage. De Circulaire Garage is inmiddels een functionerend gebouw. De ondervonden knelpunten en structurele oplossingsrichtingen bieden kansrijke aanknopingspunten voor versnelde ontwikkeling van circulariteit in de bouw, zo blijkt uit het gelijknamige rapport dat is aangeboden aan het ministerie van Infrastructuur & Waterstaat en kennisplatform CB’23.
Belangrijkste conclusies uit het experiment op vier domeinen
De knelpunten en oplossingsrichtingen bij het de- en remonteren van een bestaand gebouw bevinden zich niet louter op technisch vlak. Ze spelen op vier hoofddomeinen (technische, bedrijfseconomische, maatschappelijke en regelgevings/beleidsmatige domein). Zo bieden de bestaande tekeningen onvoldoende informatie, is de fundering niet ontworpen voor hergebruik en vraagt de nieuwe bestemming om aanpassing aan het gebouw. Verder maakt de gewijzigde verhouding in de belangrijkste kostencomponenten voor bouwen, namelijk arbeidsuren en bouwmaterialen, de business case en het verdienpotentieel voor dit soort circulaire bouwprojecten lastig in te schatten. Vanwege het experimentele karakter van dergelijke projecten is ook de brede maatschappelijke omarming van circulair (her)bouwen een knelpunt, hetgeen binnen de bouwkolom leidt tot onduidelijkheid over taken, rollen en verantwoordelijkheden bij bijvoorbeeld het ontmantelen en herbouwen van een gebouw versus het traditioneel slopen ervan. Tot slot leiden knelpunten in wet- en regelgeving en normering tot beperkingen voor circulair bouwen, bijvoorbeeld waar het gaat om het mogen hergebruiken van technische nog adequate elektrische installaties en kabels.
Versnelde opschaling naar de praktijk vereist centrale coördinatie
De belangrijkste actie is nu dan ook dat er in breed verband zal moeten worden samengewerkt om de circulaire doelstellingen voor de Bouwsector te behalen. De oplossingen, die zich vanuit de praktijk aandienen, liggen niet bij één partij of alleen de partijen in de bouwkolom. Ze vragen vooral om actie vanuit alle relevante stakeholders die betrokken moeten zijn. Coördinatie en aanjagen is dus een vereiste. Een belangrijke rol lijkt hier te zijn weggelegd voor CB’23, dat als samenwerkingsverband vanuit geledingen van de bouwsector – overheid, kennisinstellingen, markt en belangengroepen, als neutrale partij de coördinatie en aanjaagfunctie voor circulariteit in de bouw op zich kan nemen.
Circulaire Garage als een van de resultaten Green Deal workshop Circulair Bouwen
Dit experiment is een van de resultaten van de Green Deal workshop Circulair Bouwen, die op 29 juni 2017 plaatsvond in The Green Village. Deze workshop werd georganiseerd door de NEN en The Green Village, met medewerking van het ministerie van Infrastructuur en Milieu. Aan de hand van concrete cases constateerden de ruim 90 aanwezige ondernemers, onderzoekers en overheidsfunctionarissen verschillende knelpunten en identificeerden ze oplossingen. Een van de uitkomsten was (betere) gezamenlijke kennisontwikkeling, meer uniformiteit in de definitie, de normen en het uitvraagproces en meer aantrekkelijke en zichtbare pilotprojecten. Met verschillende partners is bij The Green Village daarom in datzelfde najaar gestart met het project De Circulaire Garage. De regelluwe proeftuin The Green Village, is daarvoor zeer geschikt: de deelnemende partijen konden er laagdrempelig in de praktijk aan de slag.
Complex de- en remontage proces bij projectrealisatie
De Circulaire Garage is een garage die gelegen was elders op de campus van de TU Delft. Het gebouw stond op de nominatie om te worden gesloopt, omdat er nieuwe plannen waren voor de betreffende grond. De garage bestaat uit een kantoorruimte, sanitaire voorzieningen en vijf garageboxen. Vanaf oktober 2017 tot en met mei 2018 hebben New Horizon, Advies- en Ingenieursbureau ABT, De Groot-Willemse, Van Nobelen en DakInnovators intensief samengewerkt om het gebouw zorgvuldig te deconstrueren en vervolgens te reconstrueren op het terrein van The Green Village. De installatietechniek kwam voor rekening van Synorga en de afwerking van Wackytec.
Waardevolle individuele lessen en concrete voorstellen voor structurele oplossingen
Elke partij voor zich heeft waardevolle praktijkkennis opgedaan bij deze innovatieve manier van herbouwen. De structurele lessen, opgetekend in dit rapport, zijn mede tot stand gekomen met ondersteuning van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat en met medewerking van de Haagse Hogeschool, waarbij studenten het bouw- en realisatieproces systematisch hebben beschreven. En met deze concrete voorstellen voor structurele oplossingen kan de transitie naar circulair bouwen worden versneld.
