Sinds december 2020 zijn de portable plug&play zonnepanelen van Supersola een vast onderdeel van de DreamHûzen, met Doeke Dijkhuizen als vast aanspreekpunt. Nu het onderzoek op The Green Village is afgerond nemen wij helaas weer afscheid, maar niet zonder afsluitend interview met Doeke om meer te weten te komen over hun ervaringen op ons terrein, de lessons learnt en de vervolgstappen voor de toekomst!

Doeke werkt sinds februari 2020 bij Supersola als Operations Manager, waarbij hij verantwoordelijk is voor “eigenlijk alles behalve de marketing & sales”. Desondanks werd hij toch ons vaste aanspreekpunt voor communicatie gezien de focus van Supersola op The Green Village vooral lag bij certificering, waar Doeke toch ook weer over ging. Zo stal hij de show in het aankondigingsfilmpje, had hij goed contact met de bewoners en sprak hij op meerdere evenementen met uiteenlopend publiek over het belang van plug&play zonnepanelen. Maar om ons collectief geheugen weer even op te frissen, hoe is Supersola ook alweer precies begonnen?

Even terug naar het begin
Oprichter Julius begon in 2017 bij YES!Delft, met het idee dat zonne-energie veel toegankelijker en eenvoudiger moest worden voor de consument. Als ervaringsdeskundige in de energiesector, viel hem op dat veel zonnepaneelbedrijven snel weer omvielen en na uitgebreid onderzoek kwam hij tot de conclusie dat de gemiddelde tijd tussen het aanvragen van een offerte en het daadwerkelijk aanschaffen van zonnepanelen ongeveer een jaar bedroeg. Dus hoe los je dit op? “Door een zonnepaneel direct uit een doos te verkopen, waarbij je ze ook per stuk koopt, in plaats van direct tien aanschaft.” Dit maakt de financiële beslissing kleiner en schrapt de installateur als onnodige tussenschakel. “Met een simpele uitleg: dit is een zonnepaneel, het levert je de stroom van een koelkast per jaar op”, aldus Doeke.

Zo begonnen ze in 2018 met een pilot met 120 producten, die zo uitverkocht waren. Twee jaar later, en een nieuw design verder, werd de Supersola gelanceerd zoals we die nu kennen. De zonnepanelen waren te koop bij BCC en op de eigen website, maar de ogen waren al snel gericht op het buitenland. Sinds dit jaar zijn de zonnepanelen namelijk ook te vinden in de schappen van Leroy Merlin, een grote bouwmarktketen in Frankrijk.

Hoe werken de plug&play zonnepanelen nou precies?
Supersola biedt een standaard zonnepaneel, met in het frame een micro-omvormer. Deze zet stroom van het zonnepaneel om in wisselspanning en die wisselspanning kan ingezet worden voor alle elektronica in je huis. Zo kun je het zonnepaneel met een normale stekker aansluiten. Na een verbaasde blik lichtte Doeke dit graag nog even toe: “Als een installateur je zonnepanelen installeert, dan wordt er een extra groep naar de meterkast getrokken en daar maak je eigenlijk ook twee kabels aan elkaar vast. Dit kan ook door een stopcontact en een stekker met elkaar te verbinden en is in wezen niet heel anders, het gaat alleen tegen je intuïtie in.” De technologie in het product is niet per se innovatief, maar nu wordt het verpakt als een retail zonnepaneel. Net zoals een televisie koop je het gewoon in de winkel. “De drempel ligt lager en het betekent dat we meer in de consumentenelektronica zitten dan in de zonnepanelen-business.”

Testen in DreamHûs
Toen Supersola een jaar geleden begon met testen, zouden ze zich vooral richten op de mogelijke risico’s van het aansluiten van teveel zonnepanelen op het stopcontact, en de mogelijkheden rondom de huidige wet- en regelgeving. Doeke stelt nu: “Het zou mooi zijn als de wet en regelgeving beter aansluit op de risico’s. Wat ons betreft is dit momenteel niet het geval, omdat de wet en regelgeving meer doet dan alleen de risico’s dekken.” Deze mis-match heeft alles te maken met de zogenaamde NEN1010. Deze norm van de NEN komt voort uit het bouwbesluit en is in het leven geroepen om zonne-installaties veiliger te maken, gezien hier jaren geleden vaak te makkelijk over werd gedacht en er zo onveilige situaties ontstonden. Hier is intussen veel meer duidelijkheid over gekomen en in het Europees Parlement is een Directive aangenomen. Zonnepanelen die consumentenproduct zijn moeten voldoen aan de warenwet. Zonnepaneleninstallaties volgen de NEN1010. “Dit is ook logisch, als je twaalf panelen neerlegt en deze voor het gemak dan in een stopcontact wilt steken, dan is dat niet veilig. Maar binnen dat spectrum zijn er zeker wel veilige opties. Die veilige opties hebben we onderzocht in de DreamHûzen.”

Nu lijkt dit misschien een dooddoener voor Supersola, maar Doeke ziet dit anders: “De NEN1010 komt voort uit het bouwbesluit, maar hier begint direct het grijze gebied. Het bouwbesluit gaat namelijk niet over consumentenelektronica. Dus eigenlijk zou je vanaf het begin al kunnen stellen dat deze norm niet van toepassing is op ons. Het is een product met een stekker, maar het bouwbesluit zegt natuurlijk wel ‘zonnepanelen met een stekker mogen niet’”.

Want wat gebeurt er dan precies achter de schermen? Daarvoor moeten we even de techniek induiken! Een huisinstallatie is beveiligd met stoppen en de schakelautomaten slaan af op het moment dat je meer stroom verbruikt op die groep dan de gebruikelijke 16 ampère die beschikbaar is. Een voorbeeld: je draait een wasje en wil graag tegelijkertijd ook de droger aanzetten. Dit kan teveel vermogen gebruiken, met als gevolg dat je stoppen eruit slaan. De plug&play zonnepanelen bieden hierbij een oplossing, gezien de stroomtoevoer dan hiervandaan komt, in plaats van de stoppenkast. Dat betekent dat je meer kunt verbruiken zonder dat de stoppen doorslaan.

De bekabeling wordt echter wel overbelast en technisch gezien zou dit een probleem kunnen vormen. Het team achter Supersola is vervolgens het laboratorium van Engie ingedoken om specifiek te kijken naar de combinatie van bekabeling en zekering. “We hebben daarin de worst case scenarios opgezocht, de zwaarste stop met de dunste kabel en het slechtste isolatiemateriaal. Als je die setting hebt, wat gebeurt er dan als je meer dan de zekering erover heen gaat trekken en wat doet dat dan met de kabeltemperatuur?” Hieruit kwam een veiligheidsmarge die het gebruik van drie Supersola’s zeker toestaat. “Grappig was dat in Frankrijk de worst case scenario binnen de norm al onveilig is”, voegt Doeke lachend toe.

“We hebben DreamHûs hierbij eigenlijk gebruikt als praktijktoets. Want als we even teruggaan naar de wasmachine en de droger: je gaat teveel stroom door de bekabeling sturen en dat is voor vijf minuten helemaal niet onveilig, het wordt pas onveilig voor een langere periode. Dan moet je je voorstellen dat iemand op een zonnige dag in zijn garage bedenkt om ook nog vijf of zes straalkacheltjes aan te zetten. Normaal gesproken zou hij er al vier aan kunnen zetten, nu met de extra stroom vijf of zes. Dan zou het na anderhalf uur mogelijk onveilig kunnen worden. Dat is het doom scenario waar we vanuit zijn gegaan. Dit zal dus niet gebeuren als je maar drie zonnepanelen aansluit, want dan zit je nog binnen de veiligheidsmarge.”

Gezien het bouwbesluit niet van toepassing is binnen de regelluwe omgeving van The Green Village stond er in het oorspronkelijke projectplan het nobele idee om twaalf panelen aan te sluiten en af te wachten wat er zou gebeuren, maar de veiligheid van de bewoners had uiteraard de hoogste prioriteit. Dus werden de limieten getest in een laboratorium van Engie en werd een van de DreamHûzen ingezet als praktijktoets met maar vier panelen. “Onze grens ligt bij drie, dus daar wilden we iets overheen.” Uit het onderzoek in het lab bleek dat er met deze opstelling eigenlijk nooit een gevaarlijk scenario zou voordoen, “omdat je als consument heel bewust de limiet moet opzoeken voordat het gevaarlijk wordt.”

Vervolgstappen
Nu het onderzoek in DreamHûs is afgerond kijkt Doeke uit naar de toekomstplannen: “Onze  projectmanager Willy Spanjer van DreamHûs heeft ons in contact gebracht met iemand van de NEN, waar ze een speciaal fast-track traject bieden. Daarmee kun je binnen drie maanden een toevoeging op de norm schrijven die dan drie jaar geldig is. We hebben bewezen dat het veilig kan.” Zodra het projectplan rond is zal het fast-track traject in gang worden gezet en gaan er opnieuw allerlei deuren open: “Dan kunnen we dit voorbeeld ook gebruiken in andere Europese landen waar ze Nederland toch vaak als voorloper zien op dit gebied”. In Duitsland zijn soortgelijke stappen gezet, in Zwitserland is het toegestaan om tot 600 watt toe te voegen. De blik lijkt in ieder geval weer op het buitenland gericht, waarbij al goede gesprekken met nieuwe grote partners plaatsvinden. “We zijn ook de mogelijkheden aan het verkennen om uit te breiden, waarbij we zeker op zoek zijn naar mensen die wat talen spreken om ons te helpen bij de volgende stappen!”

Doeke heeft het team achter DreamHûs hoog in het vaandel zitten: “Nu we samen in de praktijk hebben bewezen dat kleine installaties plug&play zonnepanelen echt veilig gebruikt kunnen worden is de vervolgstap of we deze zaken ook kunnen verwerken in de bestaande normen. Want die zijn zeker belangrijk. Maar normen die in enige mate haaks staan op de praktijk, daar hebben consumenten niets aan.” Maar ook buiten de testomgeving om, heeft DreamHûs een positieve bijdrage kunnen leveren: Jullie hebben ons op meerdere momenten een platform geboden in de vorm van presentaties of mogelijke samenwerkingen met gemeentes om de energierekeningen van mensen met een laag inkomen te verlagen. Supersola biedt daarin een goedkopere en gemakkelijkere optie dan bijvoorbeeld spouwisolatie en uiteraard zetten we ons product graag in op een positieve manier. Eenvoud en toegankelijkheid, daar gaat het ons om.”

Door Caitlin Eagles